Zijn naam zal na zondag een nog mythischer lading dragen. Dirk Kuyt is de kampioenenmaker van Feyenoord. Twee jaar geleden keerde hij terug, met één missie. Die missie is volbracht. Het einde van de voetballer Dirk Kuyt? Misschien wel. Het verhaal is rond. Een tijdje geleden spraken we Kuyt en was het verhaal nog niet rond. Hoe Dirk Kuyt uitgroeide tot de redder van Feyenoord.
Dirk Kuyt moet lachen om de oude foto die hij voor zijn neus geschoven krijgt. De foto dateert van januari 1999, uit de tijd dat Kuyt nog als Kuijt door het leven ging. Hij, achttien jaar jong, poseert voor Voetbal Magazine in een oude vissersboot. De begeleidende tekst: “Ongelooflijk: ik verdien nog meer geld dan mijn vader!”
Zowel ondergetekende als de voetballer kan zich het tafereel nog goed voor de geest halen. Voor beiden was het hun eerste trainingskamp. Kuijt/Kuyt: “Estepona! Ja, ik bewaar warme herinneringen aan dat trainingskamp. Ik was destijds van Quick Boys naar FC Utrecht gegaan en had een tweejarig contract gekregen, voor het tweede elftal. In die twee jaar moest ik me zien te bewijzen. Bewijzen dat ik een volwaardige selectiespeler van het eerste elftal zou kunnen worden. Maar wat denk je? Door blessures in de voorbereiding kwam ik al op de tweede dag bij het eerste terecht. Sindsdien ben ik niet meer weggeweest.
Het was mijn allereerste trainingskamp. Ik vond het spannend, wist totaal niet wat me te wachten stond. Een week van huis, zonder mijn ouders, dat was ik niet gewend. Het was een enorme uitdaging, maar gaaf was het. We trainden hard, maar er was ook tijd voor ontspanning. Met zijn allen de bar in en een kaartje leggen, links en rechts een drankje doen. Dat waren mooie ervaringen. Ik werd als jong profje begeleid door grote mannen, door Michael Mols en Alfons Groenendijk, door Jean-Paul de Jong, Mitchell van der Gaag en Reinier Robbemond. Kerels waren dat. We groeiden naar elkaar toe en ik werd gezien als one of the boys.”
“Fons (Alfons Groenendijk, red.) heeft mij letterlijk en figuurlijk aan de hand meegenomen. We reden elke dag samen naar de training. Hij woonde in Leiderdorp en pikte mij op in Katwijk. Vanaf het eerste contact hadden we een enorm goede klik, ondanks het leeftijdsverschil. Ik leerde enorm veel van hem. Er ontstond van het begin af aan een hechte vriendschap. Ik werd erin meegezogen, zat gelijk al midden in de groep. Ik was leergierig, wilde leren van het leven maar vooral van het voetbal.”
“We zijn nog steeds vrienden, zien elkaar geregeld. Doordat ik lang in het buitenland heb gevoetbald is het contact anders geworden dan toen. Maar om een voorbeeld te geven: hij is nog steeds vaak op de verjaardagen van mijn kinderen. En in Liverpool en Istanbul is hij meerdere keren langs geweest. Dat zegt wel iets over de band die nog steeds heel hecht is.”
FONS VAN FEYENOORD
Inmiddels, achttien jaar later, is Dirk Kuyt uitgegroeid tot de Alfons Groenendijk van Feyenoord. De nestor van de kampioensploeg. Herkent Kuyt zichzelf in een van de jongere spelers? “Ik zie vooral heel veel jong talent, talent dat door de omstandigheden wordt gedwongen om al heel snel volwassen te zijn. Dat heeft natuurlijk te maken met de situatie van het huidige Europese clubvoetbal. De verhoudingen zijn door de tv-gelden op zijn kop gezet. Wij hebben als Nederlandse clubs veel minder geld. De kloof, op financieel gebied, tussen de absolute top en de Eredivisie is groter dan ooit. Daardoor is ook het evenwicht binnen het gros van de Nederlandse clubteams volledig uit balans. Vroeger had je een ervaren as, werd de opbouw verzorgd door een ervaren verdediger. Nu staan er vaak twee jonge jongens in het centrum en zijn de routiniers in een elftal op één hand te tellen. Jonge voetballers moeten sneller volwassen worden en dat brengt allerlei gevaren met zich mee. Ik probeer die jonge jongens te begeleiden en hen te waarschuwen voor de valkuilen, maar dat is niet altijd makkelijk.”
“Ook al is het verschil met veel spelers meer dan tien jaar, met de meesten heb ik wel een goede band. Die jonge gasten, ze zijn allemaal anders en hebben hun eigen dromen. Van Rick tot Sven, van Terence tot Tonny, ik probeer ze wegwijs te maken in het profvoetbal. De keuzes die ze in de komende tijd gaan maken zijn heel belangrijk. Ik hoop dat ze succesvol gaan worden. Dan zeg ik ‘Het gaat niet om mij, maar om jullie belang’. Ik hoop ook écht dat ze de juiste keuzes maken. Natuurlijk, hun eigen gevoel is het allerbelangrijkste. Maar of dat gevoel juist is, dat is de grote vraag.”
TRAINERSCHAP
Zet met Dirk Kuyt een boom op over voetbal en je hoort binnen een paar minuten een toekomstige trainer praten. “Het moet wel heel raar lopen wil ik niet in het voetbal betrokken blijven. Voetbal is mijn leven. Ik ambieer het trainerschap, zeer zeker. Ik denk dat ik heel goed ben in de omgang met mensen, van jong tot oud. Maar op welk gebied ik dat ga doen, daar twijfel ik nog over. Ik denk dat ik het liefst trainer zou worden. Maar of ik er daadwerkelijk een word hangt van veel factoren af. Je moet het ook maar kunnen.”
“Ik bedoel: ik heb veel ervaring in het voetbal en weet er heel veel van, alleen: kan ik het op de juiste manier overbrengen? Om eerlijk te zijn houdt dat mij op dit moment nog niet zo bezig. Al mijn aandacht en energie steek ik in Feyenoord. Ik zie het als een van de hoofdtaken van een aanvoerder, zeker als ervaren speler, om jonge jongens te begeleiden. Ik heb de situaties waarin zij verkeren allemaal meegemaakt. Nu speel ik met ze. Maar als ik gestopt ben dan hoop ik dat zij de juiste keuzes hebben gemaakt. Want die zijn zo ongelooflijk belangrijk in het voetbal. Vaak worden die jonge gasten heen en weer geslingerd door emoties, maar uiteindelijk gaat het om hun eigen carrière, om hun eigen succes. De weg die je daarin bewandelt is heel erg belangrijk en wordt steeds belangrijker omdat de kloof met de Europese elite almaar groter wordt. Daarom moeten zij de juiste stappen maken.”
JUISTE STAPPEN
Het mooie van Dirk Kuyt is: hij heeft geen financieel belang bij zijn adviezen. Waarbij ondergetekende er blind vanuit gaat dat de voetballer die het bizar vond dat hij op zijn achttiende al meer verdiende dan zijn vader, zijn schaapjes inmiddels wel op het droge heeft.
“Iedereen heeft zijn eigen waarheid én zijn eigen belang. Soms kan een bepaalde persoon iets vinden, maar dat hoeft niet dicht bij de waarheid te liggen. Ik denk nog steeds als een voetballer. Ik vind gewoon dat iedere speler bij Feyenoord zou moeten weggaan als ‘een Jordy Clasie’. En dan nóg is die stap heel groot. En dat zie ik nu bij Jordy ook. Jordy gaat er uiteindelijk komen, maar hij moet wel een weg bewandelen en bepaalde stappen maken om uiteindelijk ook in de Europese top weer succesvol te zijn. Dáárom is het zo belangrijk dat je als een grote meneer bij Feyenoord weggaat.”
STOPPEN OF DOORGAAN
Meerdere malen laat Kuyt zich ontvallen dat hij overloopt van ambities. Maar naarmate het seizoen vordert komt de beslissing om door te gaan of te stoppen met rasse schreden dichterbij.
“Toen ik met Feyenoord in gesprek was, had Feyenoord in eerste instantie de intentie om een meerjarig contract te ondertekenen. Ik had zelf zoiets van: laten we gewoon een jaar doen. Als jullie tevreden zijn, dan ben ik het ook. Want ik moet gewoon presteren. Op het moment dat ik dat niet meer doe, als ik niet meer het niveau haal dat ik wil halen, of als ik fysiek achteruit ga, dan wil je niet het blok aan het been van Feyenoord zijn. Dan breng je jezelf in de problemen en de club zit met een speler in zijn maag. Dat wil ik gewoon niet. Ik voel me nog steeds heel erg fit. Als ik dat fysieke niveau kan vasthouden, dan hoop ik gewoon nog jaren voor Feyenoord te spelen.”
“Als je gestopt bent, ben je gestopt. Daarom zijn deze beslissingen ook de moeilijke momenten in het leven. Als ik stop, dan sluit ik toch een groot deel van mijn leven af. Dit soort keuzes heb ik altijd op gevoel gemaakt. Net als de beslissing om te stoppen bij het Nederlands elftal. Dat was een hele moeilijke beslissing. Spelen voor het Nederlands elftal was een droom, nog steeds eigenlijk. Maar op een gegeven moment is het belangrijk om de juiste keuze te maken. Om te zeggen: Het is goed. Voor Brazilië dacht ik: Dit is het laatste toernooi en dan is het klaar. Maar als je dan zo’n lekker WK speelt, waarin je nog zoveel voor het team kunt betekenen, dan is het heel moeilijk om te stoppen. Daarover heb ik echt heel lang moeten nadenken.”
“Bij Liverpool had ik nooit gedacht dat ik na zes jaar zou weggaan. Ik dacht: Ik blijf hier spelen totdat ik erbij neerval. Maar op het moment dat je niet meer speelt en het beeld van de speler die je bent verandert, dan moet je een keuze maken. En die is meestal niet leuk, maar wel de beste. Het liefst ga ik tot mijn veertigste door, maar als de mensen mij zat zijn, dan is het in ieders belang beter om het juiste moment te kiezen om er een punt achter te zetten. Er is niets moeilijker dan dat, weet ik uit ervaring. Maar gelukkig heb ik wel altijd het gevoel gehad dat ik in het voetbal de juiste keuzes heb gemaakt.”
